ថៃត្រូវបានថ្កោសទោសដោយអន្តរជាតិស្តីពីការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោមប្រឆាំងកម្ពុជា

ភ្នំពេញ: អង្គការចលនាសង្គមស៊ីវិលអន្តរជាតិមួយធ្វើការងារប្រឆាំង ការប្រើប្រាស់គ្រាប់ចង្កោម ហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា Cluster Munition Coalition (CMC) បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសប្រទេសថៃដែលបានប្រើប្រាស់ គ្រាប់បែកចង្កោមនៅក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នាជាមួយទាហានកម្ពុជា នៅក្នុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅ។

សេចក្តីថ្លែងថ្កោលទោសនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអគ្គរាជទូតថៃប្រចាំអង្គការសហប្រជា ជាតិនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ បានសារភាពនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយនៅទីក្រុងហ្សឺណែវថា ទាហានថៃពិតជាបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោមមែន។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយនៅថ្ងៃទី៥មេសានេះ អគ្គរាជទូតថៃប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិបានអះអាងថា ទាហានថៃបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោមធុន DPICM 155mm នៅក្នុងទិសដៅការពារខ្លួនប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់អាវុធធុនធ្ងន់ របស់ទាហានកម្ពុជា។

រដ្ឋាភិបាលថៃសុខចិត្តសារភាពបញ្ហានេះ ពីព្រោះថា ថៃមិនអាចបដិសេធការចោទ ប្រកាន់របស់អន្តរជាតិបានទេ នៅពេលដែលក្រុមភ្នាក់ងាររបស់ CMC បានចុះស៊ើ អង្កេតដល់ទីកន្លែងនៅតំបន់សមរភូមិ ក្នុងភូមិស្វាយជ្រុំ ភូមិសែនជ័យ និងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ហើយបានរកឃើញសំណល់គ្រាប់បែកចង្កោមមិនទាន់ផ្ទុះជាច្រើន ប្រភេទនោះ។

គ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះធុន M42 M46 និង M85 នៃប្រភេទគ្រាប់បែកចង្កោម DPICM (Dual Purpose Improved Conventional Munition) ត្រូវបានរកឃើញនៅលើទឹកដីកម្ពុជា។ ក្រុមភ្នាក់ងាររបស់ CMC បានចុះអង្កេត២លើកនៅក្នុងខែកុម្ភៈក្រោយការផ្ទុះអាវុធ និងមួយដងទៀតនៅដើមខែមេសានេះ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ CMC បានបញ្ជាក់ថា ការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោមរបស់ទាហានថៃកាលពីខែកុម្ភៈគឺជា លើកដំបូងហើយនៅក្នុងពិភពលោកបន្ទាប់ពីអនុសញ្ញាឆ្នាំ២០០៨ស្តីពី ការប្រឆាំងគ្រាប់បែកចង្កោមបានចូលជាធរមាន ហើយក្លាយជាច្បាប់អន្តរជាតិមក។ លោកស្រី ឡូរ៉ា ឈីសេមេន (Laura Cheeseman) ប្រធានអង្គការ CMC បានអត្ថាធិប្បាយថា៖"វាគួរព្រួយបារម្ភណាស់នៅពេលដែលប្រទេសមួយ បែរជាមកប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោមដែលត្រូវបានហាមប្រាម និងប្រឆាំងដោយសហគមអន្តរជាតិ។ ប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសឈានមុខមួយ ក្នុងការប្រឆាំងរាល់ទម្រង់នៃការប្រើប្រាស់មីនប្រឆាំងមនុស្ស។ ហើយគួរអោយភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលប្រទេស មួយនេះ ប្រើប្រាស់អាវុធដែលគេហាមប្រាម"។

លោកស្រី ដេនីស ខហ្វឡាន Denise Coghlan ប្រធានក្រុមស៊ើបអង្កេតលើកទីមួយ
ក្នុង ខែកុម្ភៈបាននិយាយថា គ្រាប់បែកចង្កោមទាំងនេះបានឆក់ជីវិតបុរស២នាក់ និងបង្កអោយបុរស២នាក់ទៀតពិការដៃ និង៥នាកន់ទៀតរបួស។ តំបន់ដែលទទួលរងការបាញ់គ្រាប់បែកចង្កោមនោះត្រូវការការបោសសម្អាតជា បន្ទាន់ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពដល់ប្រជាជនស៊ីវិល"។

ទន្ទឹមគ្នានេះ CMCបានអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរថៃ អោយប្រញាប់ផ្តល់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រាប់បែកចង្កោមដែលខ្លួនបាន ប្រើប្រាស់នេះ មកអោយភាគីកម្ពុជាដើម្បីជួយសម្រួលក្នុងប្រតិបត្តិការសម្អាត គ្រឿងផ្ទុះទាំងនេះ។

គួរបញ្ជាក់ថា ថៃមិនបានចុះហត្ថលេខាចូលជាសមាជិកជាមួយប្រទេសចំនួន១០៨ ផ្សេងទៀតនៃអនុសញ្ញាស្តីពីការប្រឆាំងការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោម នោះទេ។
អនុសញ្ញានេះបានចូលជាធរមានជាច្បាប់អន្តរជាតិកាលពី ថ្ងៃទី១សីហាឆ្នាំ២០១០ ដោយមានទិសដៅហាមប្រាមការប្រើប្រាស់ ការផលិត ការស្តុកទុក និងការផ្ទេរគ្រាប់បែកចង្កោមដែលជាគ្រាប់បែកដ៏មានគ្រោះថ្នាក់បំផុត ។ ការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកនេះពីសំណាក់ថៃបញ្ជាក់ថាប្រទេសជិតខាង កម្ពុជាមួយនេះពិតជាមានបំណងអាក្រក់និងពិសពុលខ្លាំងណាស់មកលើ កម្ពុជា៕

Source: http://www.cen.com.kh/localnews/show_detail/129?token=OGE1YzEyZWYyYjVmYTg0YTQ5YmIzMDJhOTMyZmJm